دکتر محمدطاهر قادری / بیماری ها / زانو / پارگی مینیسک زانو
مدت زمان مطالعه ۹ دقیقه

پارگی مینیسک زانو

پارگی مینیسک یک آسیب بسیار شایع زانو به خصوص در بین ورزشکاران است. حرکات چرخشی ناگهانی – مانند چرخش برای گرفتن توپ – می تواند غضروف را پاره کند. افراد مبتلا به آرتریت در زانوها نیز بیشتر مستعد پارگی مینیسک هستند. دو تکه غضروف در داخل زانوی شما، بین استخوان ران و ساق پا (درشت نی) قرار می گیرد. این غضروف منیسک است. قاچ های لاستیکی غضروف مانند ضربه گیر برای زانوی شما عمل می کند و برای استخوان ها و مفصل زانو شما بالشتک ایجاد می کند. با افزایش سن، غضروف زانوها تحلیل رفته و ضعیف تر می شود. این غضروف نازک تر می تواند راحت تر پاره شود. آرتریت (تجزیه غضروف در مفاصل) نیز می تواند منجر به پارگی منیسک شود.

مینیسک چیست؟

مینیسک های زانو در ساختار های غضروفی هلالی شکل هستند که بین استخوان های ران و تیبیا در زانو قرار دارند. در هر زانو دو مینیسک وجود دارد که به نام های مینیسک داخلی و مینیسک خارجی شناخته می شوند. مینیسک ها از بافت فیبروکارتیلیج تشکیل شده اند که بافتی شبیه به بافت گوش … میباشد.

نقش مینیسک ها

از گذشته های نه چندان دور مینیسک ها را به عنوان بخش باقی مانده ی عضلات … در نظر میگرفتند. چنانچه هر نوع آسیبی به آن وارد میشد با یک عمل جراحی مینیسک را از زانو خارج میکردند. اما امروزه پس از تحقیقات و بررسی های فراوان نقش های پر رنگ و مهمی برای مینیسک شناخته شد است که شامل موارد زیر می باشد:

  • جذب کننده شوک های وارد به زانو
  • پخش کننده نیرو های درون مفصل زانو
  • ثبات دهنده ی ثانویه زانو؛ علی الخصوص در مواردی که به رباط صلیبی آسیب وارد شده باشد.
  • نقش تامین حس عمقی، فیدبک حسی و رفلاکس ها
  • نقش روان و لیز کننده سطح مفصل
  • تغذیه غضروف های مفصل زانو
پارگی منیسک

پارگی مینیسک چقدر شایع است؟

پارگی منیسک یک آسیب بسیار شایع زانو است. اغلب ورزشکاران و افرادی که برای تفریح ​​ورزش می کنند دچار پارگی مینیسک می شوند. این آسیب معمولاً افراد مسن و مبتلایان به آرتریت در زانوها را نیز تحت تأثیر قرار می دهد.

افرادی که ورزش هایی (مانند تنیس، فوتبال، بسکتبال یا فوتبال) انجام می دهند که شامل حرکات چرخشی ناگهانی است، به احتمال زیاد منیسک را پاره می کنند. انجام ورزش های تماسی نیز خطر پارگی مینیسک را افزایش می دهد. ضربه زدن یا ضربه زدن باعث می شود زانوی خود بپیچید و غضروف را پاره کنید.

علت پارگی منیسک چیست؟

اغلب، منیسک در طی یک حرکت ناگهانی پاره می شود که در آن زانوی شما می پیچد در حالی که پای شما روی زمین می ماند. شایع ترین مکانیسم پارگی مینیسک پیچ خوردن زانو و خالی کردن آن می باشد و خالی کردن زانو با در و ورم همراه میباشد. افرادی که غضروف آنها فرسوده می شود (به دلیل سن یا آرتریت) می توانند منیسک را از یک حرکت ساده مانند پا گذاشتن روی یک سطح ناهموار پاره کنند. گاهی اوقات، انحطاط ناشی از آرتریت باعث پارگی می شود، حتی بدون آسیب زانو. شایع ترین ورزش هایی که باعث آسیب مینیسک می شوند شامل فوتبال، بسکتبال و اسکی می باشد.

با افزایش سن از خاصیت الاستیک مینیسک کاسته می شود و با شکننده تر شدن آن مستعد تخریب و پارگی میگردد. پارگی های تخریبی مینیسک عمدتا به صورت خود به خودی و تدریجی و بدون تاریخچه آسیب و ضربه اتفاق می افتد. همچنین برخی پارگی های تخریب مینیسکدر اثر حرکات ساده ای همچون اسکات یا نشستن و برخواستن اتفاق می افتند.

پارگی مینیسک چه عوارضی دارد؟

اگر منیسک پاره شده شما به درستی بهبود نیابد، زانوی شما به اندازه قبل از آسیب پایدار نخواهد بود. این می تواند خطر آسیب های دیگر زانو را افزایش دهد – مانند پارگی ACL یا سایر رباط های پاره شده.

علائم پارگی مینیسک چیست؟

بارز ترین علائم پارگی مینیسک شامل موارد زیر می باشد:

  • زانو درد: این درد عمدتا در نواحی جلویی، داخلی یا پشتی زانو حس میشود.
  • خالی کردن: با درد ناگهانی همراه است.
  • تورم: این تورم می تواند دائمی باشد یا بعد از هر اپیزود خالی کردن اتفاق بیفتد.
  • قفل کردن: زمانی اتفاق میفتد که زانو خشک شده و به صورت کامل صاف نمی شود.

بیماران با پارگی مینیسک ممکن است یکی یا مجموعه از علائم ذکر شده را داشته باشند.

چگونه می توانم از پارگی مینیسک جلوگیری کنم؟

جلوگیری از آسیب تصادفی می تواند سخت باشد. اما می توانید خطر پارگی مینیسک را کاهش دهید اگر:

  • ماهیچه هایی که زانوی شما را حمایت و تثبیت می کنند، تقویت کنید.
  • اگر می دانید زانوی شما ناپایدار یا ضعیف است، از زانوبند استفاده کنید.
  • به آرامی تا فعالیت ورزشی شدیدتر کار کنید.
  • کفش‌های ورزشی مناسب ورزشی که انجام می‌دهید بپوشید.

پارگی منیسک چگونه تشخیص داده می شود؟

در صورتی که فرد علائم بالینی آرتروز زانو داشته باشد آسان ترین و مطمئن ترین راه برای این مشکل انجام MRI می باشد.

در بیمارانی که شرح حال و معاینه آن ها علائم پارگی مینیسک را نشان می دهد در 90 درصد موارد نیاز به انجام بررسی های بیشتر از طریق MRI نیست و همان معاینه توسط پزشک متخصص و شرح حال بیمار می تواند پارگی مینیسک را تشخیص دهد.

در مواردی که آسیب شدیدی به مفصل بیمار وارد شده است و یا برای تعیین نوع دقیق پارگی و نوع جراحی مورد نیاز می توان از MRI به عنوان ابزاری دقیق تر جهت پارگی مینیسک بهره برد.

اگر چه MRI مفصل زانو تصویری دقیق و واضح از بافت های مفصل ارائه میدهد ولی راه های آن به صورت 100 درصد قابل اتکا نمی باشد و حتما می بایست معاینه فیزیکی توسط پزشک متخصص نیز انجام شود. طبق گزارشات میزان دقت و صحت MRI در تشخیص پارگی مینیسک حدود 80-90 درصد می باشد.

درمان

درمان پارگی مینسیک به عوامل مختلف و متعددی وابسته است. از جمله این موارد می توان به سن، شغل و نوع فعالیت فرد، زاویه انحراف زانو، نوع پارگی و … اشاره کرد. برخی بیماران با پارگی مینیسک به درمان های غیر تهاجمی مثل استراحت، تغییر سبک و فعالیت های روزمره و همچنین فیزیوتراپی پاسخ می دهند. با این حال به دلیل خون رسانی ضعیف مینیسک در اکثر موارد امکان ترمیم خود به خودی مینیسک پایین می آید.

با این وجود بسته به فعالیت و سن فرد در برخی موارد چنان چه فرد درد با علائم حداقلی داشته باشد نیاز به درمان خاصی وجود ندارد که این مورد با نظر پزشک متخصص مشخصص می گردد.

در بیمارانی که علائم و مشاهدات بالینی نشان دهنده معیار های جراحی و ترمیم مینیسک می باشد، عمل جراحی انجام می گردد. در مواردی که زانوی فرد مکررا خالی می کند نیاز به عمل جراحی بیشتر می شود زیرا خالی کردن های متوالی می تواند موجب آسیب و پارگی بیشتر مینیسک گردد.

رایج ترین و بهینه ترین عمل جراحی برای ترمیم مینیسک عمل آرتروسکوپی می باشد. برای آرتروسکوپی یک برش حداقل چند میلی متری در زانوی فرد ایجاد شده و مینیسک فردی که تحت بیهوشی یا بی حسی قرار گرفته است طی یک عمل کوتاه مدت جراحی و ترمیم می گردد.

گاهی اوقات در کنار جراحی ترمیم مینیسک چنانچه زاویه انحراف زانوی فرد متناسب نباشد، طبق نظر پزشک جراح زاویه انحراف مفصل زانو نیز با تغییر زاویه استخوان ها اصلاح می گردد که به این نوع عمل HTO گفته می گویند. عمل HTO با تغییر خط وزن فرد می تواند موجب کاهش فشار وزنوارده بر مینیسک ترمیم شده گردد و عمر مینیسک و مفصل زانو را بالا تر ببرد.

ریکاوری و فیزیوتراپی جراحی ترمیم مینیسک بسیار دقیق و محتاطانه می باشد و میزان وزن اندازی، مدت زمان راه رفتن با عصا و زاویه خم و راست کردن مفصل زانو حتما می بایست با نظر پزشک معالج و تحت نظر فیزیوتراپیست انجام پذیرد.

چگونه می توان پارگی مینیسک را در خانه درمان کرد؟

بسته به اندازه و محل پارگی مینیسک شما، ممکن است بدون جراحی بهبود یابد. پزشک شما ممکن است مصرف یک داروی ضد التهابی غیراستروئیدی (مانند ایبوپروفن یا آسپرین) را برای تسکین درد و کاهش تورم توصیه کند. سایر روش های درمانی شامل:

  • استراحت: وزن خود را تا حد امکان از زانوی آسیب دیده دور نگه دارید.
  • یخ: یک کیسه یخ را برای حدود 20 دقیقه، چند بار در روز روی زانوی خود قرار دهید.
  • فشرده سازی: برای کمک به کاهش تورم، زانوی خود را با باند فشاری بپیچید.
  • ارتفاع: در حالی که پای خود را بالاتر از قلب خود قرار دهید استراحت کنید تا تورم کاهش یابد.

آیا جراحی زانو برای ترمیم پارگی منیسک ضروری است؟

پارگی های جدی تر مینیسک ممکن است به خودی خود بهبود نیابد. اگر آسیب شما با RICE، NSAID ها و فیزیوتراپی بهبود نیافت، پزشک شما ممکن است جراحی آرتروسکوپی را توصیه کند. جراحی روشی بسیار موثر برای ترمیم پارگی منیسک است. اگر پارگی برای ترمیم خیلی بزرگ باشد، جراح ممکن است تمام یا بخشی از منیسک را بردارد. پس از بهبودی، زانوی شما پایدارتر خواهد بود و احتمال بروز مشکلات اضافی در زانو کمتر خواهد بود.

چشم انداز برای افراد مبتلا به پارگی منیسک چیست؟

اکثر افرادی که منیسک را پاره می کنند می توانند به فعالیت کامل بازگردند. اگر برای ترمیم پارگی منیسک جراحی انجام می دهید، زانوی شما باید پس از چند ماه فیزیوتراپی به طور کامل بهبود یابد. اگر جراحی برای برداشتن تمام یا بخشی از مینیسک خود انجام دهید، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آرتریت باشید. این به این دلیل است که اکنون جذب شوک کمتری در مفصل خود دارید. با گذشت زمان، مفصل ممکن است از بین برود.

کی باید با دکتر تماس بگیرم؟

شما باید با پزشک خود تماس بگیرید اگر:

  • بدون درد زانو نمی توانید پای خود را به طور کامل خم یا صاف کنید.
  • تورمی داشته باشید که با چند روز مصرف برنج و مصرف NSAID ها از بین نمی رود.
  • احساس کنید که زانوی شما قفل می شود یا ممکن است زیر شما جا بیفتد.

چه سوالاتی باید از پزشکم بپرسم؟

  • ممکن است بخواهید از ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود بپرسید:
  • شدت پارگی منیسک من چقدر است؟
  • آیا احتمال دارد پارگی به خودی خود بهبود یابد؟
  • آیا به فیزیوتراپی نیاز خواهم داشت؟
  • آیا برای ترمیم یا برداشتن منیسک پاره شده نیاز به جراحی دارم؟
  • چه زمانی می توانم به فعالیت کامل برگردم؟
  • چه نشانه هایی وجود دارد که آسیب به جای بهبودی بدتر می شود؟
دکتر علی بصام

دکتر محمد طاهر قادری

فلوشیپ فوق تخصصی جراحی زانو و آرتروپلاستی دانشگاه علوم پزشکی ایران (تهران) ۱۳۹۸-۱۳۹۹

دکترای پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، 1376- 1383

مدرک تخصص جراحی ارتوپدی از دانشگاه علوم پزشکی شیراز

فلوشیپ جراحی ورزشی زانو و آرتروسکوپی، بیمارستان خصوصی آتیه1394- 1395در خدمت استاد برجسته جراحی زانو، جناب آقای دکتر رازی

برچسب ها:
مقالات مرتبط
زانوی پرانتزی در کودکان

زانوی پرانتزی در کودکان

زانوی پرانتزی در کودکان معمولا هنگامی که تازه شروع به راه رفتن می کنند به وجود می آید. وقتی این کودکان می ایستند عمدتا فضای زیادی بین دو زانوی آنها وجود دارد. پرانتزی بودن زانوی کودکان و قوس آن به...

آرتروز و شایع ترین انواع آن

آرتروز و شایع ترین انواع آن

آرتروز یکی از بیماری هایی می باشد که امروزه بدلایل مختلف، افراد بسیاری به آن مبتلا می شوند. در صورتی یک شخص به بیماری آرتروز مبتلا می شود که التهاب و یا تورم مفاصل حرکات طبیعی مفاصل را دچار اختلال...

روش های درمان آرتروز زانو

روش های درمان آرتروز زانو

شایعترین مفصل بزرگ بدن که دچار آرتروز میشود، مفصل زانو است و آرتروز زانو یکی از شایع ترین دلایل بروز درد در زانو می باشد. این درد می تواند به مرور زمان شدید شود، ایجاد انحراف در زانو نماید ( معمولا...

آسیب های ورزشی زانو و روش های درمان آن

آسیب های ورزشی زانو و روش های درمان آن

ورزشکاران جز آن دسته از افرادی هستند که در تمرینات خود در معرض آسیب دیدگی بیشتری قرار دارند، به خصوص در نواحی مانند زانو. آسیب های ورزشی زانو در پی وارد آمدن فشار شدید به زانو و یا تغییر مسیر...

پرسش و پاسخ تکمیلی

سوالات شما در اسرع وقت پاسخ داده شده و از طریق ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد

۰ دیدگاه
یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

چهار + 5 =