اگر شکستگی های استخوان بدون مسئله و مشکل خاصی جوش میخورند پس از درمان و اقدامات اولیه پس از شکستگی عمدتا بافت های استخوانی جدید (کالوس) شکل گرفته و سطوح شکسته ی استخوانی به یکدیگر متصل می شوند. برای جوش خوردن استخوان به ثبات کافی و خون رسانی مناسب نیاز دارد. تغذیه مناسب نیز نقش مهمی در جوش خوردن استخوان دارد. داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل شامل پروتئین، کلسیم، ویتامین D و ویتامین C است. زمان مورد انتظار برای ترمیم هر استخوان بدن متفاوت است.
در مواردی که جوش خوردن استخوان با تاخیر صورت گیرد به آن delay union یا دیر جوش خوردن می گویند. در این حالت معمولا بدون نیاز به جراحی مجدد استخوان جوش میخورد. استخوان زمانی جوش نمیخورد که استخوان فاقد ثبات کافی، جریان خون یا هر دو باشد. در زمان یونیون (شکسن=تگی جوش نخورده) روند جوش خوردن متوقف می شود و کال استخوانی دیگر فعالیتی در جهت اتصال دو سر شکسته شده ندارد و بین دو سر استخوان در محل شکستگی بافت تشکیل می شود.
دلایل جوش نخوردن استخوان
موارد متعددی می تواند باعث جوش نخوردن استخوان شود:
- میزان و نوع شکستگی: در مواردی که ترومای وارد شده به استخوان شدید باشد (تصادفات رانندگی) معمولا استخوان شکسته به چندین قطعه تقسیم می شود و احتمال جوش نخوردن در این نوع شکستگی ها بیشتر است چون آسیب های شدید اغلب خونرسانی به استخوان شکسته را دچار اختلال می کنند.
- استعمال دخانیات
- دیابت
- سن بالا
- کم کاری تیروئید
- کمبود ویتامین D
- مصرف دارو های ضد التهابی مثل آسپرین،ایبوپروفن و ..
- مشکلات تغذیه ای
- تکنیک نامناسب جراحی (جا اندازی نامناسب، فیکساسیون، نا کارآمد)
- سابقه شیمی درمانی و رادیوتراپی قبلی
- پوکی استخوان
- مشکلات ژنتیکی، بیماری های متابولیک
- چاقی
- عفونت استخوان
انواع جوش نخوردن استخوان
- هایپرتروفیک
کال استخوانی در دو سر شکستگی ایجاد می شود و بزرگ و بزرگتر می شود دو سر استخوان در محل شکستگی بزرگ و حجیم می شود ولی به هم جوش نمی خورد. این وضعیت معمولا به علت حرکت کردن قطعات، شکستگی ایجاد می شود.
- آتروفیک
دو سر استخوان در محل شکستگی نازک خواهند شد و به شکل نوک مداد در خواهند آمد. این نوع جوش نخوردگی معمولا به علت خون رسانی ناکافی به محل شکستگی ایجاد می شود. درمان این نوع شکستگی ها معمولا پیوند استخوان است.
علائم جوش نخوردن استخوان
مهم ترین علامت جوش نخوردن شکستگی استخوان درد است. معمولا درد مدتی بعد از اینکه درد اولیه ناشی از شکستگی فروکش کرد ایجاد شده و ادامه می یابد. تورم، محدودیت حرکت در مفاصل اطراف شکستگی و حرکات غیر طبیعی در استخوان ها هم می تواند از علائم جوش نخوردگی شکستگی باشد. برای تشخیص این عارضه پزشک از روش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی ساده، سی تی اسکن و ام آر آی بهره می گیرد.
درمان های جوش نخوردن شکستگی
- درمان های غیر جراحی
متداول ترین روش غیر جراحی استفاده از تحریک کننده های استخوان مثل امواج اولتراسونیک یا قرار دادن اندام در میدان مغناطیسی است. این امواج صوتی یا الکترومغناطیسی روزی 20 دقیقه تا چند ساعت و هر روز به اندام تابانده می شود تا موجب تحریک جوش خوردن شکستگی شود.
- درمان های جراحی
پیوند استخوان از خود بیمار یا اتوگرافت:
در این روش از نواحی خاصی مثل لبه لگن یا تاج ایلیاک استخوان برداشته می شود و در محل جوش نخوردگی گذاشته می شود. (برداشتن استخوان از لگن در کارآیی آن مشکلی ایجاد نمی کند.) این استخوان ها، سلول های زنده و مواد شیمیایی لازم برای تحریک استخوان سازی جدید را تامین می کند.
آلوگرافت (پیوند استخوان از شخص دیگر):
در این روش استخوان را از افراد متوفی می گیرند و در شرایط خاصی استریل و آماده می کنند و برای پیوند استخوان استفاده می کنند که داربستی برای بهبود استخوان بیمار در ناحیه شکستگی فراهم می شود و با گذشت زمان، استخوان بیمار جایگزین استخوان آلوگرافت می شود.
جایگزین های پیوند استخوان
اینها موادی هستند که به صورت مصنوعی ساخته شده و می توانند موجب تحریک استخوان سازی جدید شوند. این موارد باید با عمل جراحی در محل جوش نخوردگی شکستگی قرار داده شوند.
- تثبیت داخلی
گاهی اوقات علت جوش نخوردن شکستگی این است که قطعات شکسته شده دائما نسبت به یکدیگر حرکت می کنند که معمولا مواقعی اتفاق می افتد که برای بی حرکت کردن شکستگی از اتل یا گچ گیری استفاده شده است. گاهی حتی در مواردی که قبلا شکستگی بیمار با ایمپلنت هایی مانند پیچ یا پلاک فیکس یا بی حرکت شده نیز اتفاق می افتد که در این حالت نیاز به جراحی مجدد و قرار دادن میله بزرگتریا تعویض آن است. تثبیت داخلی را می توان با پیوند استخوان ترکیب کرد تا به ثبات و تحریک بهبود کمک کند.
- تثبیت خارجی
در این روش جراح یک چارچوب سفت و محکم را به قسمت خارجی اندام آسیب دیده متصل می کند و این روش بیشتر در مواردی استفاده می شود که قسمتی از استخوان کلا در محل جوش نخوردگی وجود ندارند و یا به عللی عفونت مزمن در محل جوش نخوردگی استخوان ایجاد شده است.
