آشنایی با جراحی استئوتومی زانو، مزایا و معایب آن

ممکن است تاکنون نام استئوتومی زانو را شنیده باشید. اما آیا با ماهیت این عمل آشنا هستید؟ استئوتومی در حقیقت به معنی برش دادن استخوان اطراف زانو( با ایجاد ترک)برای اصلاح راستای آن است.

در این عمل، راستای استخوان در ناحیه بالای ساق پا، نزدیک زانو یا انتهای استخوان ران-با ایجاد ترک ظریف و دقیق با وسایل خاص- اصلاح می شود. به گونه ای که زانویی که دچار دفورمیتی و انحراف است ( زانوی پرانتزی یا زانوی ضربدری ) صاف شده و توزیع نیروی وزن به صورت متعادل تری بین سمت داخلی و خارجی زانو صورت می گیرد و فشار وارد شده بر یک کمپارتمان زانو را کاهش می دهد.

بهتر است این عمل در بیمارانی صورت گیرد که هنوز دچار مراحل ابتدایی آرتروز هستند و انجام آن در مراحل پیشرفته آرتروز( آرتروز درجه ۳ و ۴ ) با نتایج خوبی همراه نخواهد بود. این مرحله بهترین زمان برای مشاهده تاثیرات مثبت این عمل است.
صاف بودن کف پا، بدشکلی ( دفورمیتی استخو‌انی) استخوان پس از جوش خوردگی، شکستگی ها، درد در ناحیه زانو و لگن برخی مواردی هستند که می توان از استئوتومی برای درمان آنها استفاده کرد.

استئوتومی زانو مزایا و معایب مختلف دارد. اما با توجه به تشخیص پزشک و نوع عارضه می توان از این شیوه درمانی برای بهبود وضعیت جسمانی بیمار استفاده کرد. از این رو، آشنایی با جراحی استئوتومی زانو، مزایا و معایب آن بسیار مهم خواهد بود.

استئوتومی زانو چیست؟

این روش نوعی عمل جراحی است که از طریق استوتومی در ناحیه زانو ایجاد می شود. البته به یاد داشته باشید ترک ایجاد شده در استخوان در این عمل به صورت کاملا کنترل شده، ظریف و دقیق انجام می شود. از این روش درمانی برای اصلاح استخوان یا همان بلند و کوتاه کردن آن هم استفاده می شود. در این عمل پس از اینکه استخوان ها در محل مناسب قرار گرفتند و راستای استخوانی مورد نظر جراح زانو اعاده شد با استفاده از با استفاده از پیچ و پلاک، فیکساتور خارجی و به ندرت با گچ نگه داشته می شوند. عمده ترین قسمت هایی که تحت عمل استئوتومی قرار می گیرند عبارتند از:

استئوتومی لگن : در افرادی که در مراحل اولیه ابتلا به آرتروز هستند،این نوع جراحی انجام می شود. در این عمل ترک در استخوان های بالای استابولوم در لگن یا در ناحیه پایین استخوان ران انجام می شود. این جراحی،تاثیر فراوانی بر کاهش درد و فشار وارد شده بر این ناحیه دارد.

ناحیه بالای ساق: در برخی افراد اندام به دلایل مختلف به حالت پرانتز در می آید. عمده ترین شیوه درمانی برای برطرف کردن این عیب، جراحی استئوتومی بالای ساق است.در جراحی به منظور اصلاح ژنوواروم، بالاترین قسمت استخوان تیبیا با استوتومی اصلاح می شود.

کف پا و شست پا: افراد مبتلا به صافی کف پا، دردهایی در ناحیه کمر یا کف پا تجربه خواهند کرد. با توجه به شدت صافی، شدت دردها نیز متفاوت است. بهترین شیوه درمانی برای اصلاح هالوکس والگوس( انحراف انگشت بزرگ پا)استئوتومی است.

رفع بدشکلی استخوانهای شکسته جوش خورده: در برخی افراد به دلیل عدم درمان یا حتی استفاده از شیوه های درمانی نامناسب، استخوان های شکسته بد جوش می خورند. ممکن است این استخوان ها از حالت طبیعی خارج شده و تناسب ظاهری اندام بیمار را ازبین ببرند. ایجاد استوتومی در این ناحیه می تواند اصلاح استخوان را به دنبال داشته باشد.

مزایا و معایب

استئوتومی با تشخیص پزشک می تواند در استخوان های مختلف انجام شود.

این نوع عمل نیز مانند هر شیوه درمانی دیگر، مزایا و معایب خاص خود را دارد. به همین دلیل، ما تصمیم گرفتیم برای آشنایی مخاطبین،عمده ترین مزایا و معایب این جراحی را بیان کنیم.

مزیت اصلی این عمل این است که این جراحی هیچ نوع تغییر در آناتومی بیمار ایجاد نمی کند. نتیجه حاصل از این نوع جراحی طولانی مدت خواهد بود، از این رو، تا سال ها بعد از عمل نیاز به تعویض مجدد مفصل زانو وجود نخواهد داشت. مزیت مهم دیگری که میتوان در اینجا بیان کرد عدم محدودیت حرکتی پس از انجام این عمل است. در نتیجه، بیمار هیچ ممنوعیت و محدودیتی برای انجام فعالیت های روزانه خود نخواهد داشت. بیمار به آسانی قادر خواهد بود فعالیت های سنگین را به سادگی و مانند سایر افراد انجام دهد. این مزیت در برابر بیمارانی قرار می گیرد که تحت جراحی تعویض مفصل قرار میگیرند و از بابت میزان فعالیت روزانه، محدودیت هایی خواهند داشت اما این محدودیت ها در بیمارانی که استوتومی می شوند بسیار کمتر است.

علیرغم وجود مزایای متعدد، استفاده از این شیوه درمانی برخی معایب را نیز به همراه دارد. عمده ترین و مهمترین عیب این شیوه، کاهش کمتر درد در مقایسه با روش تعویض مفصل زانو است. عیب دیگری که به این روش نسبت داده می شود، دوره ریکاوری نسبتا طولانی مدت این عمل است. به این صورت که ممکن است بر خلاف بیمارانی که تعویض مفصل میشوند بیمار بلافاصله پس از این جراحی قادر به تحمل تمام وزن بدن خود بر روی زانوها نباشد.

هداف اصلی جراحی استئوتومی

• اصلاح حالت پرانتزی پا با عمل استئوتومی
• کاهش درد و فشار وارد شده بر نواحی آسیب دیده
• اصلاح عیب مانند کج یا پرانتزی بودن زانو
• اصلاح عیوب کف پا
• اصلاح اندازه پا در افرادی که به دلیل بیماری های مختلف اندازه پاهای آنها متفاوت است.
• افزایش عمر مفصل زانو
• اصلاح عیوب ایجاد شده در استخوان ها به دلیل جوش خوردگی نامناسب بعد از شکستگی

مقالات دیگر: درمان زانوی پرانتزی

چه افرادی کاندید مناسبی برای استئوتومی زانو هستند؟

• افراد در محدوده سنی کمتر از 60 سال
• افراد لاغر اندام و سبک وزن
• افرادی با سبک زندگی فعال و پرتحرک
• افراد مبتلا به آسیب های بدون درد در ناحیه کشکک
• افرادی در مراحل مقدماتی و ابتدایی آرتروز زانو

مقالات دیگر: درمان آرتروز زانو در شیراز

نکته بسیار مهم برای افراد متقاضی عمل استئوتومی این است که چنین افرادی باید قادر باشند زانوی خود را به آسانی و در حدود 90 درجه خم و راست کنند. باید اشاره کنیم افراد مبتلا به دردهای روماتیسمی گزینه مناسبی برای انجام این نوع جراحی نیستند.

دوره نقاهت این عمل چقدر است؟

ممکن است تا مدتی نسبتا طولانی در محل عمل درد احساس شود. از سوی دیگر، بیمار نباید بلافاصله بعد از بهبودی کامل به استخوان خود فشار وارد کند. در یک مثال ساده، بیمارانی که استئوتومی را در ناحیه لگن انجام داده اند، تا چندین ماه نباید پیاده روی طولانی مدت داشته باشند. استفاده از عصا و شرکت در جلسات فیزیوتراپی برای این دسته از بیماران یک ضرورت است.

از طرف دیگر، انجام این عمل در ناحیه پا یا انگشتان سبب می شود بیمار در دوره زمانی حدود 6 هفته ای نتواند کفش بپوشد یا اینکه رانندگی کند. مدت زمان بهبودی در افراد دارای اضافه وزن طولانی تر خواهد بود. همچنین طول درمان در افراد سیگاری نیز افزایش خواهد یافت. زیرا نیکوتین مانع از تراکم و تجمع بافت استخوانی می شود.

خطرات عمل استئوتومی زانو

• واکنشهای آلرژیک به ماده بیهوشی
• خون لختگی
• عفونت
• سختی مفاصل
• آسیب به اعصاب
• عدم بهبودی مناسب در بافت مورد نظر
• دردهای مزمن و شدید در ناحیه عمل
• آسیب به عروق و شریانهای بدن