آسیب رباط های جانبی زانو و روش های درمان آن

از کنار هم قرار گرفتن 3 استخوان ران، ساق پا و کشکک مفصل زانو شکل می گیرد. اتصال این استخوان ها به یکدیگر توسط رباط ها انجام می شود.4 رباط اصلی در زانو وجود دارد که شبیه به طناب عمل می کنند و ایتخوان های زانو را در کنار هم نگه می دارند و سبب استحکام و ثبات مفصل زانو می شوند.

1. رباط های جانبی: در سمت داخل و خارج زانو دو رباط به نام رباط جانبی خارجی (LCL) و رباط جانبی داخلی (MCL) وجود دارند که ثبات داخلی و خارجی زانو را حفظ می کنند.
2. رباط های صلیبی: در زانو 2 رباط صلیبی وجود دارد به نام رباط صلیبی جلویی (ACL) و رباط صلیبی پشتی (PCL) که به صورت X  نسبت به هم قرار گرفته اند و ثبات قدامی-خلفی زانو را حفظ می کنند.

آسیب رباط های زانو شامل کشیدگی و پارگی آن ها از شایع ترین آسیب های ورزشی زانو می باشد. ورزشکاران که در ورزش های پر برخورد مانند فوتبال فعالیت میکنند احتمال درگیری بیشتری برای آسیب رباط های زانو دارند. از آن جا که ثبات مفصل زانو تنها از طریق این رباط ها و عضلات اطراف فراهم می شود  بنابراین در ورزش های پر برخورد و حرکات ناگهانی و چرخش های ناگهانی احتمال آسیب به این رباط ها افزایش می یابد.

آسیب های رباط بر اساس میزان و شدت آسیب و کشیدگی به 3 دسته ی کشیدگی خفیف (آسیب درجه 1)، پارگی ناقص (آسیب درجه 2) و پارگی کامل (آسیب درجه 3) تقسیم بندی می شود. در آسیب های جانبی رباط زانو عمدتا شانس و احتمال آسیب به رباط جانبی داخلی بیشتر است و به خاطر پیچیدگی های بیشتر سمت خارج زانو معمولا آسیب رباط جانبی به تنهایی اتفاق نمی افتد و همراه با آسیب سایر بافت های زانو به وقوع می پیوندد.

دلایل آسیب رباط های جانبی

آسیب های رباط های جانبی زانو عمدتا در اثر ضربه ی مستقیم از بغل به زانو می باشد. آسیب به رباط داخلی زانو عمدتا نتیجه ضربه مستقیم به سمت خارج زانو اتفاق می افتد. همچنین ضربه ی مستقیم به داخل زانو می تواند سبب آسیب به رباط جانبی خارجی زانو گردد.

علائم

• درد در ناحیه داخلی یا خارجی زانو
• تورم در ناحیه رباط آسیب دیده
• حس بی ثباتی در زانو
• خالی کردن زانو

تشخیص پارگی رباط های جانبی

معاینه ی فیزیکی قدم اول در تعیین آسیب رباط های زانو می باشد. در کنار معاینه می توان از ایکس ری برای اطمینان از کنده نشدن استخوان توسط رباط آسیب دیده استفاده کرد. همچنین ام آر آی نیز می تواند شدت آسیب بافت رباط را نشان دهد.

روش های درمان

آسیب های وارده به MCL به ندرت نیاز به جراحی دارد و عمدتا با استفاده از زانو بند لولا دار درمان می شود. درمان آسیب های LCL نیز می تواند با استفاده از زانو بند لولا دا باشد اما چنانچه آسیب LCL همراه با کنده شدن بخشی از استخوان باشد و یا اینکه بخش های دیگر مفصل نیز همراه با LCL آسیب دیده باشند ممکن است پزشک متخصص درمان جراحی را پیشنهاد دهد.

درمان غیر جراحی

• یخ درمانی

یخ گذاری روی موضع آسیب دیده می تواند روی پروسه ترمیم تاثیر گذاشته و میزان التهاب را بهبود ببخشد. در این روش در روز های اولیه بعد از آسیب می بایست موضع آسیب دیده حدود 20 دقیقه تحت تاثیر یخ قرار گیرد.

• زانو بند

در مواردی مانند آسیب به رباط جانبی داخلی ممکن است پزشک متخصص به شما بستن زانوبند های مخصوص لولا دار را پیشنهاد دهد. این زانوبند ها از وارد شدن نیروی بیشتر به رباط آسیب دیده جلوگیری می کنند و به بافت آسیب دیده فرصت ترمیم می دهند. همچنین در موارد خاصی ممکن است پزشک متخصص علاوه بر زانوبند استفاده از عصا را نیز پیشنهاد بدهد.

مدت زمان استفاده از زانوبند با نظر پزشک متخصص تعیین می شود.

• فیزیوتراپی

در مواردی که آسیب رباط  های جانبی موجب بی ثباتی، عدم عملکرد مناسب مفصل، دامنه حرکنی نامناسب مفصل، ضعف عضلات و التهاب مفصل شده است ممکن است پزشک متخصص فیزیوتراپی را برای بازیابی عملکرد مناسب مفصل و تسریع روند بهبودی پیشنهاد دهد.

درمان جراحی

عمده ی آسیب های رباط های جانبی زانو بدون نیاز به درمان جراحی و با استفاده از روش های غیر تهاجمی مثل زانوبند های مخصوص و فیزیوتراپی معالجه می شوند. اما در مواردی که رباط های جانبی به صورت کامل پاره شده اند یا همراه با آسیب سایر بافت های زانو می باشند ممکن است از روش جراحی برای ترمیم و بازسازی آنها استفاده شود. زمان بازگشت به ورزش و فعالیت های روزمره پس از آسیب به رباط های جانبی زانو توسط پزشک متخصص و فیزیوتراپیست تعیین می شود.